Bandhkam Kamgar Bhandi Yojana: महाराष्ट्र सरकारने बांधकाम क्षेत्रातील कामगारांच्या कल्याणासाठी विविध योजना सुरू केल्या आहेत. यापैकी एक महत्त्वाची योजना म्हणजे बांधकाम कामगार योजना, ज्या अंतर्गत कामगारांना आर्थिक सहाय्य, सामाजिक सुरक्षा आणि सुरक्षिततेसाठी साधने दिली जातात. या योजनेचा एक भाग म्हणून बांधकाम कामगारांना ‘पेटी किट’ (Safety Kit) सुद्धा मिळते.
बांधकाम कामगार पेटी किट
या योजनेअंतर्गत नोंदणीकृत कामगारांना त्यांच्या सुरक्षिततेसाठी उपयुक्त असणाऱ्या १२ वस्तूंची पेटी (किट) दिली जाते. यामध्ये बॅग, जॅकेट, हेल्मेट, सेफ्टी शूज, पाण्याची बॉटल, टॉर्च, हात मोजे, चटई आणि जेवणाचा डबा यांसारख्या वस्तूंचा समावेश असतो.
योजनेसाठी आवश्यक पात्रता आणि कागदपत्रे
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कामगाराने काही अटी पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- वय: १८ ते ६० वर्षे.
- नोंदणी: महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळात नोंदणी केलेली असावी.
- कामाचा अनुभव: मागील १२ महिन्यांत किमान ९० दिवस बांधकाम कामगार म्हणून काम केलेले असावे.
- वार्षिक उत्पन्न: कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹१ लाखापेक्षा कमी असावे.
आवश्यक कागदपत्रे: कामगाराचे ओळखपत्र, आधार कार्ड, पासपोर्ट साईज फोटो, रहिवासी दाखला आणि ९० दिवसांचे कामाचे प्रमाणपत्र.
योजनेचे प्रमुख फायदे
ही योजना कामगारांना विविध प्रकारचे लाभ देते:
- सामाजिक सुरक्षा: विवाह खर्चासाठी ₹३०,०००, जीवन ज्योती विमा योजनेचा लाभ, आणि काम करताना मृत्यू झाल्यास वारसांना ₹५ लाख आर्थिक मदत.
- शैक्षणिक मदत: कामगारांच्या मुलांना शिक्षणासाठी शिष्यवृत्ती (उदा. पहिली ते सातवीसाठी ₹२,५००, दहावी-बारावीसाठी ₹१०,०००).
- आरोग्य विषयक मदत: गंभीर आजारावर उपचारासाठी ₹१ लाख पर्यंतची मदत, तसेच प्रसूतीसाठी आर्थिक सहाय्य (नैसर्गिक प्रसूतीसाठी ₹१५,०००, शस्त्रक्रियेसाठी ₹२०,०००).
- आर्थिक मदत: घर बांधण्यासाठी ₹४.५ लाख पर्यंतचे अनुदान, गृहकर्जाच्या व्याजावर अनुदान आणि व्यसनमुक्ती केंद्रातील उपचारासाठी ₹६,००० मदत.
स्मार्ट कार्ड आणि नोंदणी
योजनेसाठी नोंदणी झाल्यावर कामगारांना स्मार्ट कार्ड दिले जाते, ज्यावर त्यांची संपूर्ण माहिती असते. या कार्डच्या आधारेच विविध योजनांचा लाभ घेता येतो. तुम्ही तुमच्या तालुक्यातील बांधकाम कामगार विभागात जाऊन किंवा अधिकृत वेबसाइट mahabocw.in वर ऑनलाइन नोंदणी करू शकता.
घरकुल योजना
या योजनेअंतर्गत कामगारांना ‘अटल बांधकाम कामगार आवास योजना’ (ग्रामीण) अंतर्गत घरकुल बांधण्यासाठी ₹१.५० लाख पर्यंत अनुदान मिळते, तसेच जागा खरेदीसाठी ₹५०,००० पर्यंत रक्कम दिली जाते.
ही योजना कामगारांचे जीवनमान सुधारून त्यांना आणि त्यांच्या कुटुंबाला एक सुरक्षित भविष्य देण्यासाठी एक महत्त्वाचा आधार आहे.